ازدواج آسان از منظر اهل بیت(ع) و پیامدهای آن

به گزارش خبرگزاری بسیج از همدان، ازدواج یک سنت الهی است؛ چرا که خداوند انسان را زوج و دو جنسیتی آفریده است؛ بنابراین برای تحقق این سنت الهی می‌بایست نخست اصول و قواعد اسلامی ازدواج را شناخت و سپس براساس آن رفتار و عمل کرد. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هیچ جوانی نیست که در ابتدای جوانی ازدواج کند مگر آن که ناله ی شیطان بلند می‌شود: ای وای، ای وای، دو سوم دین خود را از من حفظ کرد. پس این بنده باید تقوای الهی را در یک سوم باقی مانده پیشه سازد.» (بحار الانوار، ج103، ص221؛ ر.ک: کنز العمّال، حدیث 4444)

یکی از معضلاتی که امروزه در کنار ازدواج قد علم کرده، تجملات و رسم و رسومات نامناسب است: مهریه سنگین، جهیزیه کمرشکن، جشن عروسی مفصل همراه با رقابت‌های ناروا و اسراف فراوان، توقعات بیش از حد مانند داشتن کار با درآمد زیاد، خانه آنچنانی، ماشین و....

اسلام در این بخش سفارشاتی دارد که می‌تواند گره‌گشا باشد. پیامبر اکرم(ص) درباره مهریه می‌فرماید: «بهترین زنان امت من، زنانی هستند که مهریه کمتر و سیمای نیکوتری داشته باشند.» میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج14، ص161

و درباره شرایط خواستگار و اینکه حتماً لازم نیست داماد و یا پدر او از ثروتمندان باشند، فرمود: «هرگاه خواستگاری [برای دختر شما] نزد شما آمد که دین و امانت‌داری وی رضایت‌بخش بود، پس [دختر خود را] به او تزویج نمایید. در غیر این صورت، فتنه و فساد در زمین پیدا می‌شود.» (همان، ج14، ص189)

به نظر می‌رسد که آنچه در جامعه امروز ما در جریان است اصولا با فلسفه زندگی قرآنی و سبک زندگی اسلامی در تضاد است؛ از همین رو چنین رویه‌ای در سنت ازدواج نه تنها نمی‌تواند اهداف و فلسفه اسلامی ازدواج را برآورده سازد بلکه به جای آنکه اثر مثبت بجا گذارد اثر منفی و غیرسازنده دارد. وقتی رفتاری دوگانه با دو معیار و ملاک در زندگی نمود پیدا کند بطور طبیعی به فروپاشی و بحران کشیده می‌شود.

به عنوان نمونه جهیزیه جزو ضرورت‌هایی است که مرد می‌بایست فراهم آورد، اما در جامعه ما بر عهده زن و خانواده زن قرار گرفته است. البته زن می‌تواند در این امر کمک کند بدون آنکه بر مرد منتی بگذارد، چنانکه پیامبر(ص) به زنانی که مالی را به خانه همسر می‌برند تا در زندگی مشترک هزینه کنند، هشدار داده و می‌فرماید: اگر تمام چيزهايى که در روى زمين از طلا و نقره وجود دارد و زن آنها را به خانه شوهرش بياورد، آنگاه يک روز از روزها بر سر شوهرش منت‏بگذارد و بگويد تو کيستى؟ اين اموال مال من است. در اين صورت اجر و عمل زن از بين مى‏رود اگرچه از عابدترين مردم باشد. مگر اينکه توبه کند و برگردد و از شوهرش عذرخواهى کند. (مکارم الاخلاق، باب ۸، ص ۲۰۲)

مهریه زیاد خوشبختی نمی‌آورد

مهریه‌ها در اسلام باید کم گرفته شود؛ زیرا مهریه کم به معنای ارزش ذاتی زن است وهر چه مهریه بیشتر و سنگین‌تر باشد معادله برعکس می‌شود و از بدیمنی زن همان سنگینی مهریه اوست. پیامبر(ص) می‌فرماید: بهترين زنان امت من زنانى هستند که خوشروتر و مهريه‌شان کمتر باشد. (من لايحضره الفقيه، ج ۳، ص ۲۵۲)

امام صادق(ع) نیز می‌فرماید: از برکات زن کمى مهريه اوست. (همان، ص ۲۵۴)

امام علی(ع ) در تحلیل و چرایی سبک گرفتن مهریه می‌فرماید:مهريه زنها را سنگين نگيريد که موجب کدورت و دشمنى می‌شود. (وسائل الشيعه، ج ۱۵، ص ۱۱)

پس خوشبختی را نمی‌توان با مهریه سنگین به دست آورد؛ چنانکه با ریخت و پاش و اسراف هیچ کس به خوشبختی نمی‌رسد و نرسیده است

پیامبر(ص) درباره آسان‌گیری در خواستگاری می‌فرماید: از نشانه‏هاى برکت زن آن است که خواستگاري‌اش بى‌تکلف و آسان انجام گيرد. (کنز العمال، ج ۱۶، ص ۳۲۲، ح ۴۴۷۲۱)

پس نباید در انجام خواستگاری و عقد و عروسی کاری کرد که موجب تکلف باشد بلکه باید به آسانی مقدمات عروسی و رفتن زوجین به خانه بخت را فراهم آورد.

اگر بخواهیم خانه‌ای از مودت و رحمت ایجاد کنیم باید در مقدمات ازدواج آن را مراعات کنیم، نه اینکه کاری کنیم که خانواده‌ها تن به ازدواج ندهند و پسران گریزان شوند و خانواده دختر ماتم جهیزیه و خانواده پسر ماتم هزینه‌های سنگین تالارها و مراسم‌ها و تهیه مقدمات عروسی را داشته باشد.

شکی نیست که هرگز با پول نمی‌توان محبت خرید و آرامش را تامین کرد؛ چنانکه خداوند به پیامبرش می‌فرماید: اگر تمام ثروت زمین را هزینه کنی نمی‌توانی مردم را به دور خود جمع کنی و محبت آنان را به دست آوری، بلکه این محبت به سبب عنایت و رحمت الهی حاصل می‌شود. پس اگر کسی بخواهد به آرامش برسد و خانه‌ای از مهر و مودت و محبت بنا کند باید به جای تجملات و هزینه‌های گزاف و تالار و جهیزیه‌ها و مهریه‌های سنگین به سنت‌های دیگری عمل کند که باعث استواری بنای خانه و خانواده می‌شود.

یادداشت از: حجت الاسلام محمد خانی 

انتهای پیام/